İLK YARDIM SORULARI 4

1. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi ile ilgili hangisi yanlıştır?

a) Dilin geriye kaçarak hava yolunu tıkaması engellenir

b) Ağız kontrolü önce göz ile yapılır

c) Tüm bu hareketler yumuşak şekilde yapılmalıdır

d) Önce baş çene pozisyonu verilir daha sonra ağız içi kontrol edilir

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: d) Önce baş çene pozisyonu verilir daha sonra ağız içi kontrol edilir

Açıklama: Hava Yolu Açıklığı Değerlendirmesi ve Müdahalesi

Bilinçsiz bir hastada hava yolu açıklığının sağlanması ve değerlendirilmesi, Temel Yaşam Desteği’nin (TYD) en önemli adımlarından biridir. Doğru sıralama ve teknik, hastanın hayatını kurtarabilir.

• a) Dilin geriye kaçarak hava yolunu tıkaması engellenir: Bu ifade **doğrudur**. Bilinci kapalı hastalarda en sık görülen hava yolu tıkanıklığı nedeni, dilin arkaya doğru düşerek soluk borusunun girişini kapatmasıdır. Baş-çene pozisyonu bu durumu engellemeyi amaçlar.
• b) Ağız kontrolü önce göz ile yapılır: Bu ifade **doğrudur**. Hava yolunu açmadan veya herhangi bir müdahalede bulunmadan önce, ağız içinde herhangi bir yabancı cisim (takma diş, kusmuk, kan pıhtısı vb.) olup olmadığına hızlıca gözle bakılarak kontrol edilmelidir.
• c) Tüm bu hareketler yumuşak şekilde yapılmalıdır: Bu ifade de **doğrudur**. Özellikle travmalı hastalarda boyun ve omurga yaralanması riski olduğundan, hava yolu açma manevraları ve ağız içi kontrolü nazikçe ve dikkatle yapılmalıdır. Aşırı güç uygulamak, yaralanmayı kötüleştirebilir.
• d) Önce baş çene pozisyonu verilir daha sonra ağız içi kontrol edilir: Bu ifade **yanlıştır**. Doğru uygulama sırası, **önce ağız içinin gözle kontrol edilmesidir.** Eğer ağızda görülebilen bir yabancı cisim varsa, baş-çene pozisyonu vermeden önce parmakla süpürme veya uygun bir yöntemle çıkarılmaya çalışılmalıdır. Eğer ağız içi temizse veya temizlendikten sonra hava yolu hala tıkalı gibi görünüyorsa, o zaman baş-çene pozisyonu verilir. Bu sıralama, yabancı cismi solunum yoluna daha fazla itme riskini azaltır.

Özetle, bilinçsiz bir kişide hava yolu açıklığı sağlanırken, önce ağız içi gözle kontrol edilir ve görülen yabancı cisim varsa çıkarılır; ardından baş-çene pozisyonu verilerek dilin geriye kaçması engellenir.

2. Aşağıdakilerden hangisi çıkıklarda yapılan ilkyardım uygulamalarındandır?

a) Çıkık olan bölge bulunduğu gibi tespit edilir

b) Çıkık yerine oturtulur.

c) Ağrı kesici verilerek ağrı dindirilir.

d) Hepsi

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: a) Çıkık olan bölge bulunduğu gibi tespit edilir

Açıklama: Çıkıklarda İlkyardımın Temel Prensibi

Çıkık, bir eklemi oluşturan kemiklerin eklem yüzeylerinin kalıcı olarak birbirinden ayrılmasıdır. Çıkıklarda yapılacak ilk yardımın temel amacı, ekleme daha fazla zarar vermeden hastayı stabilize etmek ve profesyonel tıbbi yardım sağlanana kadar durumu kötüleştirmemektir.

• a) Çıkık olan bölge bulunduğu gibi tespit edilir: Bu ifade **doğrudur**. Çıkık bir ekleme müdahalede en önemli kural, eklemi hareket ettirmemektir. Bulunduğu pozisyonda sabitlenmeli (tespit edilmeli), böylece eklem çevresindeki dokulara, sinirlere ve kan damarlarına ek zarar verilmesi önlenir. Tespit için üçgen bandaj, atel veya uygun başka malzemeler kullanılabilir.
• b) Çıkık yerine oturtulur: Bu ifade **yanlıştır**. Çıkığı yerine oturtmaya çalışmak (redüksiyon), eklem çevresindeki bağlara, kaslara, sinirlere veya kan damarlarına ciddi ve kalıcı hasar verebilir. Bu işlem, sadece bir doktor veya yetkili sağlık personeli tarafından, uygun ortamda ve genellikle anestezi altında yapılmalıdır.
• c) Ağrı kesici verilerek ağrı dindirilir: İlkyardımcının ilaç kullanma yetkisi ve bilgisi yoktur. Ağrı kesici vermek, ilk yardımın bir parçası değildir. Ağrı kontrolü, sağlık profesyonellerinin görevidir.
• d) Hepsi: Doğru cevap sadece bir şık olduğundan bu seçenek yanlıştır.

Özetle, çıkık şüphesi olan bir durumda ilk yardımcı kendi güvenliğini ve hastanın güvenliğini sağladıktan sonra, eklemi hareket ettirmeden bulunduğu pozisyonda sabitlemeli ve derhal **112 Acil Çağrı Merkezi** aranarak profesyonel tıbbi yardım istenmelidir. Soğuk uygulama, ağrıyı ve şişliği azaltmaya yardımcı olabilir.

3. Hangisi ilkyardım uygulaması değildir?

a) Suni solunum yapmak

b) Kanayan bölgeye baskı yapmak

c) Kırıkları sabitlemek

d) Pansuman yapmak

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: d) Pansuman yapmak

Açıklama: İlkyardım ve Tedavi Arasındaki Fark

İlkyardım, olay yerinde, hızlı ve hayat kurtarmaya yönelik yapılan acil müdahalelerdir. Temel amaç, kişinin durumunun kötüleşmesini önlemek ve profesyonel tıbbi yardım gelinceye kadar stabil kalmasını sağlamaktır. “Pansuman yapmak” ise daha çok bir tedavi süreci veya yara bakımı uygulaması olup, ilkyardımın doğrudan kapsamına girmez.

• a) Suni solunum yapmak: Bu ifade **doğrudur**. Solunumu durmuş bir kişiye oksijen sağlamak ve yaşamsal fonksiyonlarını sürdürmek için yapılan hayati bir ilk yardım uygulamasıdır (Temel Yaşam Desteği’nin bir parçası).
• b) Kanayan bölgeye baskı yapmak: Bu ifade de **doğrudur**. Şiddetli kanamalarda kan kaybını durdurmak veya yavaşlatmak için kanayan bölgeye doğrudan baskı uygulamak, hayat kurtarıcı bir ilk yardım müdahalesidir.
• c) Kırıkları sabitlemek: Bu ifade de **doğrudur**. Kırık veya çıkık şüphesi olan bir uzvu sabitlemek (tespit etmek), kırık ucunun etrafındaki dokulara, sinirlere veya damarlara daha fazla zarar vermesini önleyen ve ağrıyı azaltan bir ilk yardım uygulamasıdır.
• d) Pansuman yapmak: Bu ifade **yanlıştır**. Pansuman, genellikle steril koşullarda, yaranın temizlenmesi, dezenfekte edilmesi ve kapatılması gibi adımları içeren bir tedavi ve yara bakımı uygulamasıdır. İlkyardım, genellikle acil kanamayı durdurmak veya yarayı temiz bir bezle kapatmak gibi basit adımları içerir, ancak detaylı pansuman yapma (ilaç, özel malzemeler, sterilizasyon) ilk yardımcının görev tanımında değildir. Bu, sağlık profesyonellerinin işidir.

Özetle, ilkyardım, yaşamı tehdit eden acil durumlar karşısında yapılan hızlı ve basit müdahalelerdir. Pansuman gibi detaylı tıbbi bakım ise daha sonra, sağlık kuruluşlarında veya sağlık profesyonellerince gerçekleştirilir.

4. Aşağıdakilerden hangisi dış kanamalardaki ilkyardım uygulamalarından değildir?

a) Gerekirse bası noktasına bası yapılır

b) Kanayan yere temiz bir bezle bastırılır

c) Kanayan bölge yukarı kaldırılır

d) Kanama yavaşlasın diye kanayan yere buz konur

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: d) Kanama yavaşlasın diye kanayan yere buz konur

Açıklama: Dış Kanamalarda İlkyardım Prensipleri

Dış kanamalarda ilk yardımın temel amacı, kan kaybını en aza indirmek ve şoku önlemektir. Doğru müdahalelerle hayat kurtarılabilir. Buz uygulaması, kanamayı durdurmak için öncelikli veya yeterli bir yöntem değildir.

• a) Gerekirse bası noktasına bası yapılır: Bu ifade **doğrudur**. Doğrudan baskının yetersiz kaldığı veya uygulanamadığı durumlarda, yaralanan damara giden ana damarın (atardamar) geçtiği basınç noktalarına (örneğin koltuk altı, kasık) baskı uygulanarak kan akışı yavaşlatılır. Bu, ikincil bir kontrol yöntemidir.
• b) Kanayan yere temiz bir bezle bastırılır: Bu ifade **doğrudur**. Dış kanamalarda yapılacak ilk ve en etkili müdahale, kanayan bölge üzerine temiz bir bez veya gazlı bezle doğrudan ve sürekli baskı uygulamaktır. Bu, kan damarlarını sıkıştırarak kan akışını durdurmaya veya yavaşlatmaya yardımcı olur.
• c) Kanayan bölge yukarı kaldırılır: Bu ifade de **doğrudur**. Eğer mümkünse ve kırık şüphesi yoksa, kanayan uzvun kalp seviyesinden yukarı kaldırılması, kan basıncını azaltarak kanamanın yavaşlamasına yardımcı olabilir. Bu, doğrudan baskı ile birlikte uygulanabilir.
• d) Kanama yavaşlasın diye kanayan yere buz konur: Bu ifade **yanlıştır**. Buz uygulaması, şişliği ve ağrıyı azaltmak için kullanılabilir ancak kanamayı durdurmak için başlı başına etkili bir ilk yardım yöntemi değildir. Ayrıca, buzun doğrudan cilde teması donmaya ve doku hasarına yol açabilir. Kanamanın kontrolünde öncelik doğrudan baskı ve gerekirse bası noktalarına basınçtır.

Özetle, dış kanamalarda doğrudan baskı, uzvu yükseltme ve gerekirse basınç noktalarına uygulama temel ilk yardım prensipleridir. Buz, bu listenin ana parçası değildir ve yanlış uygulanması zararlı olabilir.

5. Sara krizinde ilkyardımda aşağıdakilerden hangisi yanlış bir uygulamadır?

a) Kriz kendi sürecini tamamlamaya bırakılır.

b) Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır.

c) Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılır.

d) Kolonya, soğan vb. koklatılmaz.

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: c) Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılır.

Açıklama: Sara (Epilepsi) Krizinde İlkyardım

Sara (epilepsi) krizi, beyindeki anormal elektriksel aktivite sonucu oluşan geçici bir durumdur. Kriz sırasında yapılacak ilk yardımın temel amacı, hastanın kendine zarar vermesini önlemek ve krizin kendi seyrini tamamlamasına izin vermektir. Yanlış müdahaleler, hastaya daha fazla zarar verebilir.

• a) Kriz kendi sürecini tamamlamaya bırakılır: Bu ifade **doğrudur**. Sara krizleri genellikle birkaç dakika içinde kendiliğinden sona erer. İlkyardımcının görevi, krizin süresince hastanın güvenliğini sağlamak ve krizi durdurmaya çalışmamaktır.
• b) Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır: Bu ifade de **doğrudur**. Kriz geçiren kişinin etrafındaki sert veya keskin cisimler uzaklaştırılmalı, başının altına yastık veya yumuşak bir giysi konularak darbelere karşı korunmalıdır. Giysileri gevşetilmeli, özellikle boyun bölgesindeki sıkı kıyafetler rahatlatılmalıdır.
• c) Kilitlenmiş çene açılmaya çalışılır: Bu ifade **yanlıştır**. Kriz sırasında dişlerin kilitlenmesi veya sıkılması yaygındır. Çeneyi zorla açmaya çalışmak, hem hastanın dişlerine, çenesine veya ağzına (dil dahil) zarar verebilir hem de ilk yardımcı için tehlikeli olabilir. Ayrıca, ağzına herhangi bir cisim sokmak (kaşık, parmak vb.) boğulma veya diş kırılması riskini artırır.
• d) Kolonya, soğan vb. koklatılmaz: Bu ifade de **doğrudur**. Kriz geçiren bir kişiye kolonya, soğan veya benzeri keskin kokulu maddeler koklatmak, herhangi bir fayda sağlamaz ve aksine solunum yolunu tahriş edebilir veya aspirasyon riskini artırabilir.

Özetle, sara krizinde en önemli ilk yardım prensibi, hastanın güvenliğini sağlamak ve krize müdahale etmeye çalışmadan, kendi seyrini tamamlamasına izin vermektir. Çeneyi açmaya çalışmak veya ağza bir şey sokmak gibi yanlış müdahalelerden kaçınılmalıdır.

6. Gaz ile oluşan solunum yolu zehirlenmelerinde ilkönce aşağıdaki ilkyardım uygulamalarından hangisi yapılır?

a) Hasta temiz havaya çıkarılır ya da ortam havalandırılır.

b) Hemen suni solunum ve kalp masajı uygulanır.

c) Yarı oturur pozisyonda tutulur.

d) Hepsi

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: a) Hasta temiz havaya çıkarılır ya da ortam havalandırılır.

Açıklama: Gaz Zehirlenmelerinde İlkyardımda Öncelik

Gaz ile oluşan solunum yolu zehirlenmelerinde (örneğin karbon monoksit, doğal gaz, tüp gazı zehirlenmeleri) ilk yardımın en kritik ve öncelikli adımı, zehirlenmeye neden olan gazın ortamdan uzaklaştırılması veya hastanın gazlı ortamdan çıkarılmasıdır. Diğer tüm müdahaleler, bu temel adımın ardından gelir.

• a) Hasta temiz havaya çıkarılır ya da ortam havalandırılır: Bu ifade **doğrudur**. Zehirlenmenin kaynağı olan gazdan kurtulmak, ilk ve en önemli adımdır. Eğer ortam güvenliyse ve hasta taşınabiliyorsa, hasta derhal temiz havaya çıkarılmalıdır. Hasta taşınamıyorsa veya ortam çok tehlikeliyse, pencereler ve kapılar açılarak ortam hızlıca havalandırılmalıdır. Ancak, ilkyardımcı kendi güvenliğini (gaz maskesi vb. olmadan) tehlikeye atmamalıdır.
• b) Hemen suni solunum ve kalp masajı uygulanır: Bu müdahaleler, hastanın solunumu veya kalbi durmuşsa yapılır. Ancak, öncelikle zehirlenmenin kaynağı olan gazdan uzaklaşmak gerekir. Gazlı ortamda suni solunum yapmak, ilk yardımcıyı da zehirleyebilir.
• c) Yarı oturur pozisyonda tutulur: Bu pozisyon, hastanın nefes almasını kolaylaştırmak için kullanılabilir ancak öncelikle hastanın temiz havaya çıkarılması veya ortamın havalandırılması gerekir.
• d) Hepsi: Doğru cevap sadece bir şık olduğundan bu seçenek yanlıştır.

Özetle, gaz zehirlenmelerinde ilk yardımın altın kuralı, **önce güvenliği sağlamak ve zehirli gazdan uzaklaşmaktır.** Ardından, hastanın bilinci ve solunumu değerlendirilerek gerekli diğer ilk yardım adımları uygulanır ve derhal **112 Acil Çağrı Merkezi** aranır.

7. Isı ile oluşan yanıklarda aşağıdakilerden hangisi yapılmaz?

a) Yaşam bulguları değerlendirilir

b) Yanık üzerine hiçbir madde sürülmez

c) Oluşan kabarcıklar patlatılır

d) Yanıklı bölgelere bandaj yapılmaz

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: c) Oluşan kabarcıklar patlatılır

Açıklama: Yanıklarda Kesinlikle Yapılmaması Gerekenler

Isı ile oluşan yanıklarda ilk yardımın temel amacı, yanığın derinleşmesini engellemek, enfeksiyon riskini azaltmak ve ağrıyı hafifletmektir. Bazı uygulamalar, durumu daha da kötüleştirebilir.

• a) Yaşam bulguları değerlendirilir: Bu ifade **doğrudur**. Yanık ne kadar ciddi olursa olsun, ilk yardımın temel prensibi olarak hastanın bilinç, solunum ve nabız gibi yaşam bulguları mutlaka değerlendirilmelidir. Bu, hayati tehlike olup olmadığını anlamak için önemlidir.
• b) Yanık üzerine hiçbir madde sürülmez: Bu ifade **doğrudur**. Yanık üzerine diş macunu, yoğurt, salça, zeytinyağı, merhem gibi maddeler sürmek, enfeksiyon riskini artırır, yanığın soğumasını engeller ve sağlık personelinin yanığı doğru değerlendirmesini zorlaştırır. Tek uygulanması gereken şey **soğuk sudur.**
• c) Oluşan kabarcıklar patlatılır: Bu ifade **yanlış ve kesinlikle yapılmaması gereken bir uygulamadır!** Yanık sonucu oluşan su kabarcıkları (büller), yanan cildi enfeksiyonlara karşı koruyan doğal bir bariyerdir. Patlatılmaları, açık yara oluşumuna, enfeksiyon riskinin artmasına ve iyileşme sürecinin uzamasına neden olur.
• d) Yanıklı bölgelere bandaj yapılmaz: Bu ifade **yanlış anlaşılmaya açıktır, ancak genellikle yanık sargısı doğru bir ilk yardım uygulamasıdır.** Doğrudan bandaj yapılmayıp, yanık soğutulduktan sonra **steril veya temiz, nemli olmayan bir bezle gevşekçe örtülerek** enfeksiyondan korunur ve hava ile teması kesilerek ağrı azaltılır. Dolayısıyla, “bandaj yapılmaz” ifadesi, “sıkı bandaj yapılmaz” veya “yanlış bandaj yapılmaz” anlamında ise bir nebze doğru olabilir, ancak genel anlamda “hiçbir şekilde kapatılmaz” olarak algılanırsa yanlıştır. Yanıklı bölgenin örtülmesi önemlidir, ama bu “pansuman yapmak” değil, “koruyucu sargı” anlamındadır. Bu soruda en net ve kesin yanlış uygulama **kabarcıkları patlatmaktır**.

Özetle, ısı yanıklarında en önemli ilk yardım adımları, yanan bölgeyi uzun süre (15-20 dk) soğuk akan su altında tutmak ve ardından temiz, kuru bir bezle gevşekçe örtmektir. Kabarcıklara dokunulmamalı ve patlatılmamalıdır.

8. Aşağıdakilerden hangisi sıcak çarpmalarında ilkyardım kurallarından biri değildir.?

a) Hasta serin bir yere alınır

b) 112 aranıp yardım istenir

c) Bilinci açıksa ağızdan hiçbirşey verilmez

d) Kusma varsa başı yan çevrilip yatırılır

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: c) Bilinci açıksa ağızdan hiçbir şey verilmez

Açıklama: Sıcak Çarpmasında İlkyardım ve Sıvı Takviyesi

Sıcak çarpması, vücut ısısının aşırı yükselmesi ve vücudun kendini soğutma yeteneğini kaybetmesiyle ortaya çıkan, acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur. İlk yardımın amacı, vücut ısısını düşürmek ve hastayı stabilize etmektir.

• a) Hasta serin bir yere alınır: Bu ifade **doğrudur**. Sıcak çarpmasında ilk ve en önemli adım, hastayı güneşten uzak, gölgelik ve serin bir ortama taşımaktır.
• b) 112 aranıp yardım istenir: Bu ifade de **doğrudur**. Sıcak çarpması, acil tıbbi müdahale gerektiren hayati tehlike arz eden bir durum olduğu için hemen 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak profesyonel yardım istenmelidir.
• c) Bilinci açıksa ağızdan hiçbir şey verilmez: Bu ifade **yanlıştır**. Sıcak çarpmasında hastanın bilinci açıksa ve yutabiliyorsa, kaybedilen sıvı ve elektrolitleri yerine koymak için az az ve sık sık su, tuzlu ayran veya elektrolit içeren sporcu içecekleri gibi sıvılar verilmelidir. Ancak bilinci kapalıysa veya kusuyorsa ağızdan sıvı verilmez. Bu şık, bilinci açık durumu da içerdiği için yanlıştır.
• d) Kusma varsa başı yan çevrilip yatırılır: Bu ifade **doğrudur**. Eğer hasta kusuyorsa, kusmuğun solunum yoluna kaçmasını (aspirasyon) önlemek amacıyla başı yana çevrilerek yan yatırılmalıdır (koma pozisyonuna benzer şekilde). Bu, hava yolu açıklığını korumak için önemlidir.

Özetle, sıcak çarpmasında bilinci açık olan ve yutabilen hastalara ağızdan sıvı takviyesi yapılmalıdır. Diğer tüm şıklarda belirtilenler doğru ilk yardım uygulamalarıdır.

9. Olay yeri kaza mahallinde hangisi yapılmaz?

a) Gerekirse ortam havalandırılır

b) Hasta bilgi sahibi olsun diye yarası gösterilir

c) Hastanın ısısı kaybını önlemek için hasta sıcak tutulur

d) Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde beklenir

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: b) Hasta bilgi sahibi olsun diye yarası gösterilir

Açıklama: Olay Yeri Yönetimi ve Hasta Psikolojisi

Olay yeri kaza mahallinde ilk yardımın temel prensiplerinden biri, hastanın fiziksel güvenliğinin yanı sıra psikolojik durumunu da göz önünde bulundurmaktır. Hastaya yarasını göstermek, onun travmasını artırabilir ve şoka girmesine neden olabilir.

• a) Gerekirse ortam havalandırılır: Bu ifade **doğrudur**. Özellikle kapalı alanlarda gaz sızıntısı, duman veya kimyasal madde buharı gibi tehlikeler varsa, ilkyardımcı kendi güvenliğini de sağlayarak ortamı havalandırmalıdır.
• b) Hasta bilgi sahibi olsun diye yarası gösterilir: Bu ifade **yanlıştır**. Kaza veya travma sonrası yaralı olan birine kendi yarasını göstermek, genellikle kötü bir fikirdir. Bu durum, hastanın paniklemesine, kaygılanmasına veya şoka girmesine neden olabilir. Hastaya durumu hakkında sakin ve güven verici bir dille bilgi verilmeli, ancak görsel olarak şok edici detaylardan kaçınılmalıdır.
• c) Hastanın ısı kaybını önlemek için hasta sıcak tutulur: Bu ifade **doğrudur**. Travma geçiren veya uzun süre dışarıda kalan hastalarda hipotermi (vücut ısısı düşmesi) riski vardır. Battaniye, örtü veya kişinin kendi giysileriyle üzerini örterek ısı kaybını önlemek, şoku önlemede ve hastanın genel durumunu stabilize etmede önemlidir.
• d) Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde beklenir: Bu ifade de **doğrudur**. 112 Acil Çağrı Merkezi arandıktan sonra, ilk yardımcı güvenlik önlemlerini alarak ve ilk yardım müdahalesini sürdürerek profesyonel yardım ekipleri olay yerine ulaşana kadar hastanın yanında kalmalıdır.

Özetle, ilk yardımda hastanın psikolojik rahatlığı da fiziksel rahatlığı kadar önemlidir. Yarasını göstermek yerine, sakin ve destekleyici bir yaklaşım sergilenmelidir.

10. Acil yardım için hangisi yanlıştır ?

a) Sadece eğitim görmüş kişiler (ehliyetli) yapar

b) Acil yardım genelde ilkyardımdan sonra yapılır

c) İlkyardım eğitim görmüş herkes yapabilir

d) Tıbbi araç gereç ve ilaç kullanılır

CEVABI GÖR

Doğru Cevap: c) İlkyardım eğitim görmüş herkes yapabilir

Açıklama: İlkyardım ve Acil Yardım Arasındaki Fark

Bu soru, “İlkyardım” ve “Acil Yardım” kavramları arasındaki temel farkı vurgulamaktadır. Bu iki kavram genellikle karıştırılsa da, uygulayıcıları, kapsamları ve kullanılan araçlar açısından önemli farklılıklar gösterir.

• a) Sadece eğitim görmüş kişiler (ehliyetli) yapar: Bu ifade, “Acil yardım” için **doğrudur**. Acil yardım, paramedikler, ATT (Acil Tıp Teknisyenleri), doktorlar, hemşireler gibi sağlık alanında profesyonel eğitim almış ve yetkilendirilmiş kişiler tarafından yapılır. Halk arasında “ehliyetli” olarak ifade edilen bu durum, yasal bir yetkinliği ifade eder.
• b) Acil yardım genelde ilkyardımdan sonra yapılır: Bu ifade de “Acil yardım” için **doğrudur**. Olay yerinde ilk müdahaleyi (ilkyardım) eğitim almış vatandaşlar yaparken, profesyonel sağlık ekipleri (acil yardım) olay yerine ulaştıktan sonra daha ileri düzeyde müdahaleleri devreye sokar. İlkyardım, acil yardım gelene kadarki köprüdür.
• c) İlkyardım eğitim görmüş herkes yapabilir: Bu ifade, “İlkyardım” için **doğrudur**, ancak soru “Acil yardım için hangisi yanlıştır?” diye sorduğu için bu şık, acil yardımın kapsamı dışında bir ifadeyi doğru olarak sunmaktadır. Yani, bu şık doğrudan acil yardımın bir özelliği olmadığı için, acil yardım bağlamında “yanlış” bir bilgiyi ifade eder. Acil yardım, “eğitim görmüş herkes” tarafından yapılamaz; sadece sağlık profesyonelleri tarafından yapılır. Bu nedenle, soru acil yardımın yanlış bir tanımını sorduğundan ve bu şık ilkyardımın tanımını verdiğinden, acil yardım için yanlış olan ifade budur.
• d) Tıbbi araç gereç ve ilaç kullanılır: Bu ifade, “Acil yardım” için **doğrudur**. Acil yardım, ambulanslar ve acil servislerde bulunan defibrilatör, oksijen tüpü, damar yolu açma setleri, çeşitli ilaçlar gibi profesyonel tıbbi araç gereç ve ilaçların kullanımını gerektirir. İlkyardımda ise ilaç kullanılmaz.

Sonuç olarak, “İlkyardım eğitim görmüş herkes yapabilir” ifadesi ilkyardım için doğru olsa da, sorunun bağlamı “Acil yardım için hangisi yanlıştır?” olduğundan, acil yardımın tanımına uymayan (yani herkesin yapamayacağı bir durum olan) bu ifade, acil yardım bağlamında yanlıştır. Acil yardım sadece yetkili sağlık profesyonelleri tarafından yapılır.

İlk Yardım Kursu