Şok Çeşitleri
Kaç çeşit şok vardır?
Şok insan ve hayvanların vücut sistem yapısı içerisinde kalp ve damar döngüsünün tamamlanamaması nedeni ile kabin damarlara yeterli kan basıncı yapamamasından kaynaklı yaşanan dolaşım yetmezliği olarak bilinmektedir. Burada hastanın tansiyonu düşer ve belirli bir süre akut dolaşım yetmezliği ile vücut kasılma yaşar. Şok bir hastalık belirtisidir. Bu hastalığın da dört farklı nedene bağlı olarak dört farklı şok türü bulunmaktadır. Bu türlere aşağıda yer verilmiştir.
| 🩸 Şok Türleri (Nedenlerine Göre) | |
|---|---|
| Kardiyojenik Şok | Kalp kaynaklı şok türüdür. Kalbin pompalama yeteneğinin azalması nedeniyle oluşur. |
| Hipovolemik Şok | Aşırı sıvı veya kan kaybına bağlı olarak gelişir. En yaygın görülen şok türüdür. |
| Toksik Şok | Vücuda giren toksinler (zehirli maddeler) nedeniyle dolaşımın bozulmasıyla oluşur. |
| Anaflaktik Şok | Şiddetli alerjik reaksiyon sonucu gelişen hayati tehlike arz eden şok türüdür. |
Nedenlerine göre 4 çeşit şok vardır:
Kardiyojenik şok;
(Kalp kökenli olup, kalp kasının görevini yapamaması nedeniyle)Adından da anlaşılacağı üzere kalp temeli üzerinde kan basıncının yeterli gelmemesi durumu ile yaşanılan bir şok türüdür.
Hipovolemik şok;
(Kan kaybı ya da sıvı eksikliğine bağlı (kusma, ishal vb.)Sıvı eksikliğinden kaynaklı olarak kişiler şok yaşayabilmektedirler. Bu şok türüne hipovolemik şok adı verilir. Hasta vücudunun uzun süre yeterli sıvı alınmamasından kaynaklı ortaya çıkmaktadır.
Toksik şok;
Zehirlenmenin etkisi ile toksik maddeler kişi vücudunda şok yaşamasına neden olabilmektedir.
Anaflaktik şok;
(Dışarıdan vücut içine giren herhangi bir maddeye karşı alerjik)
Özellikle insanların, bazı maddelere karşı farklı duyarlılığı bulunabilmektedir. Buna allerji denilir. Allerjen bir madde ile temas edilmesi, bu maddenin gıda yolu ile insan vücuduna girmesi vb. etkenler ile birleştiğinde insan vücudu üzerinde alerjik nedene bağlı bulunarak anaflaktik şok ile karşılaşılması mümkün olmaktadır.Hastanın şok yaşadığının belirtileri bulunmaktadır. Belli başlı bu belirtilere aşağıda yer verilmiştir.
- Hastanın kan basıncı düşer.
- Hastanın nabzı ölçüldüğünde anormal şekilde hızlı ya da anormal şekilde yavaş olduğu gözlemlenir.
- Hastanın hızlı olarak soluk alıp vermesi ya da yok denecek kadar yüzeysel şekilde soluk alımı yapması vücudun şok karşı almış olduğu bir savunma mekanizmasıdır.
- Hastanın cildinde terleme, nemlilik veya aşırı soğukluk bulunma hali şokta olduğunun habercisidir.
- Hastanın bilinci açık ve şiddetli baş dönmesi yaşıyor ise, vücudu şokta olabilir.
- Hastanın burun ve ağız çevresine bakılmalıdır. Burun ucunda veya dudaklarda şişkinlik, morarma vb. kızarıklık durumları var ise, şok belirtisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Hastada sıvı alım ihtiyacı bulunuyor ise, dudaklar kurumuş, cilt kurumuş ve çatlamış görünümünde ise bu durum da susuzluktan kaynaklı olarak hipovolemik şok yaşadığının göstergesidir.
- Hastanın bilinci kontrol edildiğinde sağlık ekipleri gelene kadar bilinç seviyesinde giderek azalma meydana geliyor ise, şok belirtisi olmaktadır.
Şok ile ilgili diğer yazıları inceleyebilirsiniz;
